Tại trung tâm thủ đô nước Pháp, chỉ cách tháp Eiffel 10 phút đi bộ, có một nghĩa trang yên tĩnh, nơi mà vị vua cuối cùng của chế độ phong kiến Việt Nam được an nghỉ. Dù đã thăm Paris nhiều lần và nghe đến nghĩa trang Passy, nhưng chúng tôi vẫn ngạc nhiên khi tìm trên Google Map và nhận ra rằng Passy rất dễ tìm. Từ tháp Eiffel, chỉ cần đi qua cây cầu Pont d’lena về phía quảng trường Trocadero cạnh Bảo tàng Hàng hải, chúng ta sẽ thấy khu nghĩa trang nổi tiếng của Paris.
Mục lục
1. Khu Nghĩa Trang Passy – Nơi Yên Nghỉ Của Vua Bảo Đại
Ngôi mộ của cựu hoàng Bảo Đại nằm gần cuối nghĩa trang Passy, với một tấm bia đen khắc những chữ bằng tiếng Pháp và Tiếng Việt, dễ nhận ra từ xa.
Nghĩa trang này được thành lập vào năm 1820 và trở thành nơi an nghỉ cho tầng lớp quý tộc trên bờ phải sông Seine. Nghĩa trang Passy nằm ở quận 16 của Paris và là một trong những nghĩa trang lớn nhất ở thủ đô nước Pháp, với diện tích gần 2 ha. Đây là nơi yên nghỉ của nhiều danh họa nổi tiếng như Edouard Manet, danh hài Fernandel, nhà soạn nhạc Claude Debussy, gia đình Givenchy (sở hữu thương hiệu nước hoa nổi tiếng cùng tên) và gia đình Renault (sở hữu thương hiệu xe hơi cùng tên).
Passy được bao quanh bởi một bức tường cao khoảng 5m, giống như những bức tường thành cổ xưa. Từ phía bên ngoài, có thể nhìn thấy những cây thánh giá được đặt trên ngôi mộ của người phương Tây. Nghĩa trang mở cửa ban ngày và không có người canh giữ. Bên trong có nhiều ngôi mộ tráng lệ, bao gồm cả những ngôi mộ được xây dựng từ thế kỷ 18 và 19, xen kẽ với những ngôi mộ nhỏ bé và giản đơn.
2. Lòng Tốt Của Một Thương Gia Giàu Có
Trước kia, Bảo Đại từng là một vị vua đứng đầu quốc gia. Tuy nhiên, khi ông ra đi, ngôi mộ của ông lại mang sự đơn sơ và giản dị. Lăng vua Bảo Đại không lộng lẫy và tráng lệ như lăng mộ của Hoàng đế Gia Long, không có những chi tiết kiến trúc hiện đại và tinh tế như lăng mộ của vua cha Khải Định. Nơi an nghỉ cuối cùng của vị cựu hoàng Bảo Đại chỉ là một tấm bia mộ bình thường như bao bia mộ khác.
Công trình này với sự giản dị tới mức không thể tin được. Không ai có thể tưởng tượng được rằng nơi đây chính là nơi an nghỉ của một vị hoàng đế. Ít người biết rằng, trong những năm cuối đời, vị cựu hoàng không có nhiều tiền bạc. Vì vậy, việc ông được chôn cất tại đây là nhờ lòng hảo tâm của một vị thương gia giàu có. Ông đã hiến tặng một phần đất để xây dựng nơi an nghỉ cho Hoàng Đế Bảo Đại. Mặc dù được xây dựng tại một địa điểm vô cùng đắt đỏ, nhưng bia mộ của ông lại rất đơn giản. Chỉ là một lăng mộ đá khối với hai tấm “đan” bằng bê tông và vài chậu hoa được đặt ở giữa.
Hơn nữa, trước đây ở ngôi mộ còn thiếu một tấm bia ghi tên và thông tin về chủ nhân của ngôi mộ. Chính vì sự giản dị này, việc đến viếng thăm ngôi mộ của Hoàng Đế Bảo Đại trở nên vô cùng khó khăn sau khi ông qua đời vào năm 1997. Trạng thái của nó tiếp tục tồn tại cho đến năm 2006 trước khi được tu sửa và trùng tu lại.
3. Việc Tu Sửa Bị Ngăn Trở Bởi Một Người Phụ Nữ
Vưa Bảo Đại mặc dù không được coi là một vị vua xuất sắc trong lịch sử, nhưng trong suốt thời gian ông cầm quyền, ông đã giành được lòng mến mộ của nhiều người. Khi ông qua đời, nhiều người bạn và người thân đã quyên góp để xây dựng một lăng mộ cho ông. Tuy nhiên, mọi nỗ lực trong quá trình xây dựng lăng mộ này đã gặp phải sự ngăn cản từ một người phụ nữ.
Bà Monique Baudot, người vợ cuối cùng của Vua Bảo Đại, đã đồng hành cùng ông trong những năm cuối đời ở Pháp. Bà đã từ chối tất cả các đề nghị và kế hoạch sửa chữa nghĩa trang của Hoàng đế Bảo Đại. Điều này đã khiến nhiều người tự đặt câu hỏi: Bà Monique Baudot có quyền lực như thế nào mà có thể ngăn cản mọi nỗ lực của mọi người?
Theo luật hôn nhân của Pháp, bà là người đã chính thức kết hôn với Hoàng đế. Do đó, bà Baudot có toàn quyền quyết định về các vấn đề liên quan đến lăng mộ của chồng mình. Mọi tổ chức và cá nhân muốn xây dựng lại lăng mộ đều phải có sự đồng ý của bà. Một tấm bảng đã được thiết lập, nhưng sau đó đã bị gỡ bỏ do sự phản đối của người phụ nữ này.
Vì không thể đạt được thỏa thuận với bà Baudot, lăng vua Bảo Đại đã bị bỏ hoang và lạnh lẽo từ năm 1997 cho đến năm 2005 khi có sự thay đổi.
4. Con Trai Út Xây Lại Lăng Mộ Vua Bảo Đại
Cuộc hôn nhân cuối cùng của Hoàng đế Bảo Đại gặp phải nhiều sự phản đối từ người thân. Con cái ông cho rằng bà Monique Baudot không xứng đáng với gia đình hoàng gia. Mối quan hệ này cũng làm rạn nứt tình cảm cha con. Bà Baudot cũng không có tình cảm tốt đẹp với những người thân thích của ông, bao gồm hoàng thái tử Bảo Long, thứ phi Mộng Điệp và những người thân khác. Vì lẽ đó, quá trình trùng tu lăng mộ cho vua Bảo Đại trở nên khó khăn hơn.
Cho đến năm 2005, hoàng tử Nguyễn Phúc Bảo Ân xuất hiện. Con trai út của cựu hoàng đã làm gì để nhận được sự chấp thuận từ bà Baudot thì không ai biết. Cuối cùng, lăng mộ của Hoàng đế Bảo Đại cũng được trùng tu theo ý nguyện của nhiều người.
Là một vị hoàng đế từng sở hữu quyền lực và giàu có, cuối đời Hoàng đế Bảo Đại lại phải trải qua cuộc sống nghèo khó và xa quê hương. Ngay cả sau khi mất đi, ông vẫn không thể có một ngôi mộ trang nghiêm. Nhưng cuối cùng, nhờ những nỗ lực không ngừng, ngôi mộ của ông cũng đã được trùng tu theo ý nguyện.
5. Thông Tin Đưa Lăng Vua Bảo Đại Từ Pháp Về Huế Không Chính Xác
Ngày 12/8, PGS. TS Nguyễn Phước Bửu Nam, Chủ tịch Hội đồng Nguyễn Phước tộc Việt Nam, đã bác bỏ thông tin về việc đưa lăng mộ vua Bảo Đại từ Pháp về Huế. Ông cho biết Hội đồng chưa có đề xuất chính thức nào liên quan đến vấn đề này. Ông Nhật, Chủ tịch UBND TP Huế, cũng xác nhận rằng TP không có chủ trương quy hoạch đất 15ha ở phường Thủy Biều để xây lăng mộ và không nhận được đề xuất nào từ Hội đồng Nguyễn Phước tộc.
Nếu bạn có cơ hội đến Paris tuyệt đẹp, hãy dành ít thời gian để ghé thăm nghĩa trang Passy. Hãy đến và thắp một nén nhang để tưởng nhớ vị vua cuối cùng của triều Nguyễn, Hoàng đế Bảo Đại. Đừng quên theo dõi Đá mỹ nghệ Ninh Bình để có thêm nhiều bài viết thú vị khác.